بهداشت روان شامل بهزیستی عاطفی، روانی و اجتماعی می شود و این بر نحوه تفکر، احساس و عملکرد ما تأثیر می گذارد. همچنین به تعیین نحوه کنترل استرس، ارتباط با دیگران و انتخاب کمک می کند. سلامت روان در هر مرحله از زندگی (از کودکی و نوجوانی تا بزرگسالی) مهم است.
در طول زندگی خود اگر با مشکلات روحی روبرو هستید فکر، روحیه و رفتار شما تحت تأثیر قرار می گیرد. بسیاری از عوامل در ایجاد مشکلات بهداشت روان نقش دارند ، از جمله:
- عوامل بیولوژیکی مانند ژن ها یا شیمی مغز
- تجارب زندگی مانند ضربه یا سوء استفاده
- سابقه خانوادگی مشکلات روانی
مشکلات بهداشت روان شایع است اما کمک در دسترس است. افرادی که دارای مشکلات بهداشت روانی هستند می توانند بهتر شوند و بسیاری از آن ها به طور کامل بهبود می یابند.
علائم و نشانه های مشکل در بهداشت روان
- زیاد یا کم خوردن یا خوابیدن
- دور شدن از مردم و فعالیت های معمول
- داشتن انرژی کم یا بدون انرژی
- احساس بی حسی یا مانند هیچ چیز مهم نیست
- درد و رنج غیر قابل توضیح
- احساس ناتوانی یا ناامیدی
- سیگار کشیدن، نوشیدن مشروبات الکلی یا استفاده از مواد مخدر بیش از حد معمول
- احساس گیجی غیرمعمول، فراموشی، لبه، عصبانیت، ناراحتی، نگرانی یا ترس
- داد زدن یا درگیری با خانواده و دوستان
- تجربه تغییرات شدید خلقی که باعث ایجاد مشکل در روابط می شود
- با داشتن افکار و خاطرات مداوم نمی توانید از ذهن خود بیرون بیایید
- شنیدن صدا یا اعتقاد به چیزهایی که درست نیستند
- به فکر آسیب رساندن به خود یا دیگران هستید
- ناتوانی در انجام کارهای روزمره مانند مراقبت از بچه ها یا رفتن به محل کار یا مدرسه
مزایای دارا بودن بهداشت روان
- با استرس های زندگی کنار بیایید
- مولد کار کنید
- به جوامع آن ها کمک معنا داری دهید
راه های حفظ سلامت روان مثبت عبارتند از:
- ارتباط با دیگران
- مثبت ماندن
- تحرک بدنی
- کمک به دیگران
- خواب کافی
- توسعه مهارت های مقابله ای
- سلامت روان و خواب
اکثر مردم از نزدیک می دانند که خواب بر وضعیت روانی آن ها تأثیر می گذارد. به هر حال یک دلیل وجود دارد که گفته می شود فردی با روحیه بد “در سمت اشتباه تختخواب بیدار شده است”.
همانطور که معلوم شد کاملاً حقیقت در پس این گفته محاوره ای نهفته است. خواب ارتباط تنگاتنگی با سلامت روحی و روانی دارد و ارتباطات افسردگی، اضطراب، اختلال دو قطبی و سایر شرایط را نشان داده است.
در حالی که تحقیقات برای درک بهتر ارتباطات بین سلامت روان و خواب ادامه دارد شواهد موجود تاکنون به رابطه دو طرفه اشاره دارد. اختلالات بهداشت روان باعث می شود خواب راحت سخت تر شود. در عین حال خواب نامناسب از جمله بی خوابی می تواند عاملی در ایجاد و بدتر شدن مشکلات بهداشت روانی باشد.
خواب و بهداشت روان هر دو از موارد پیچیده ای هستند که تحت تأثیر عوامل زیادی قرار دارند اما با توجه به ارتباط نزدیک آن ها دلیل محکمی وجود دارد که معتقد است بهبود خواب می تواند تأثیر مفیدی بر سلامت روان داشته باشد و می تواند مولفه ای برای درمان بسیاری از اختلالات روانپزشکی باشد.
چگونه بهداشت روان با خواب ارتباط دارد؟
فعالیت مغز در هنگام خواب نوسان می کند و در مراحل مختلف خواب که چرخه خواب را تشکیل می دهند افزایش و کاهش می یابد. در خواب NREM (حرکت غیر سریع چشم) و فعالیت کلی مغز کند می شود اما انفجارهای سریع انرژی وجود دارد. در خواب REM فعالیت مغز به سرعت بالا می رود و به همین دلیل این مرحله با رویاهای شدیدتر مرتبط است.
هر مرحله در سلامت مغز نقش دارد و اجازه می دهد فعالیت در قسمت های مختلف مغز به سمت بالا یا پایین برود و تفکر، یادگیری و حافظه بهتر را فراهم کند. تحقیقات همچنین نشان داده است که فعالیت مغز در هنگام خواب تأثیرات زیادی بر سلامت عاطفی و روانی دارد.
خواب کافی به ویژه خواب REM پردازش اطلاعات عاطفی مغز را تسهیل می کند. در طول خواب مغز برای ارزیابی و به خاطر سپردن افکار و خاطرات کار می کند و به نظر می رسد کمبود خواب به ویژه برای تلفیق محتوای احساسی مثبت مضر است. این می تواند بر خلق و خو و واکنش عاطفی تأثیر بگذارد و با اختلالات بهداشت روانی و شدت آن ها از جمله خطر عقاید یا رفتارهای خودکشی گره خورده است.
اگر نیاز به یک متخصص و مشاور در زمینه بهداشت روان دارید می توانید به بهترین روانشناس تهران (دکتر شهرزاد رشن) مراجعه نمایید.
